معماری معاصر جهان و ویژگی های آن

معماری معاصر جهان که با نام “معماری در حال حاضر” نیز شناخته می‌شود باعث ایجاد تصورات اشتباه بسیاری شده است. به شکلی که اغلب افراد کافیست ساختمان تازه تاسیسی را ببینند و آن را معماری معاصر جهان یا ایران بنامند.

اگر بخواهیم تعریف صحیحی برای درک بهتر مفهوم “معماری معاصر جهان” ارائه دهیم، می‌توان گفت که این سبک از معماری بر پایه اصول خاصی ایجاد می‌شود که تمام معماران دراین سبک اصول استاندارد را رعایت می‌کنند، بدین شکل که معماران تمایل دارند تا طراحی‌های ساخته شده در گذشته را کنار بگذارند و از روش‌‎های رایج دور شوند که بتوانند با سبک خلاقانه‌ای جدید طراحی‌های خود را شکل دهند.

معماری معاصر چه سبک معماری “نیست”  ؟!

در معماری جنبش‌هایی همچون مدرنیسم، فوتوریسم و یا باروک وجود دارند که مربوط به بازه‌ی زمانی مشخصی از تاریخ است و این جنبش‌های معماری با هدف الهام گرفتن از جامعه و نشان دادن آن در معماری است، اما معماری معاصر شامل این چنین جنبش‌هایی نمی‌شود.

معماری معاصر جهان و یا ایران، نوعی جنبش و یا مکتب فکری نیست و به همین دلیل این سبک از معماری، چنین محدودیت‌هایی ندارد و می‌تواند با تنوع طراحی زیادی ارائه شود، اما شرط اصلی معماری معاصر این است که بتوان طرح‌ها را به شکلی متفاوت با آنچه به طور معمول انجام می‌شود، ارائه داد.

همان‌طور که بیان شد، سبک معماری معاصر شامل تنوع زیادی است و به همین دلیل ممکن است در برخی از طراحی‌ها ویژگی‌ها و المان‌هایی که به طور رایج استفاده می‌شود، نیز دیده شود. در ادامه و با برررسی ویژگی‌های این سبک به درک بهتری از این نکته خواهید رسید.

ویژگی‌هایی که معماری معاصر را تشکیل می‌دهد.

فرم

اگر همین حالا که در حال مطالعه این متن هستید، کمی سر خود را به اطراف بچرخانید و توجه بیشتری به معماری محیط اطراف خود کنید، به راحتی می‌بینید که خطوط غالب، خطوط مستقیم است.

معماری معاصر جهان سعی دارد تا به جای خطوط مستقیم از خط‌های منحنی بیشتر استفاده کند و تنوعی را فرم ارائه کند. با این حال که در بسیاری از موارد این سبک معماری خطوط ساختمان معمولا منحنی طراحی می‌شوند، اما در برخی موارد نیز خطوط مستقیم در همان معماری و بنا نیز استفاده می‌شود.

ترکیب حجم‌ها

همان‌طور که بیان شد در سبک معماری معاصر، از خطوط معماری منحنی بیشتری استفاده می‌شود و به همین دلیل فضاهایی که در یک ساختمان ایجاد می‌شوند دیگر فضاهای مکعبی همیشگی نیستند و معمولا به شکل حجم‌های مختلف دایره وارد دیده می‌شود.

گاهی اوقات معمار با استفاده از خطوط مستقیم، فضاهایی مکعبی را ایجاد می‌کند و سپس با ترکیب خلاقانه این مکعب‌ها به آنها حجم متفاوت دیگری می‌دهد.

معماری معاصر برای شما مناسب است اگر از به رخ کشیدن تفاوت‌ها لذت می‌برید و تصور زندگی در یک فضای اتاق نشیمن غیراستاندارد برایتان کاملا جذاب است.

استفاده از مصالح در معماری معاصر جهان و یا ایران

از دیگر ویژگی‌های بارز این سبک معماری، نوع مصالحی است که استفاده می‌شود. در معماری معمولا از مصالح سنتی همچون چوب، آجر، فلزات و یا شیشه استفاده می‌شود. اما در معماری معاصر استفاده از گیاهان عنصر قابل توجه و جذابی است که بیشتر بر روی دیوارها و یا حتی سقف نیز استفاده می‌شود. در برخی از انواع متنوع استفاده از گیاهان در معماری، ایده‌های باغ عمودی مطرح می‌شود به شکلی که مثلا یک گیاه بالارونده همچون گوجه فرنگی، کل یک دیوار عمودی را بپوشاند و علاوه بر کاربردی بودن، دید بصری جذابی ایجاد کند.

پنجره‌ها در معماری معاصر

در این سبک از معماری برای استفاده بیشتر از نور خورشید، پنجره‌هایی پانورامیک، بزرگ و شیشه‌ای و یا حتی دیوارهایی کاملا شیشه‌ای بسیار دیده می‌شود. در برخی از انواع این معماری، سقف‌هایی شیشه‌ای نیز استفاده می‌شود تا نور کاملا در فضای ساختمان حس شود و نمایی جذاب فراهم کند. علاوه بر نمای ظاهری، در برخی از ساختمان‌ها با هدف استفاده از گرمای خورشید نیز این پنجره‌های شیشه‌ای به کاربرده شده است.

نکته قابل توجه این سبک از پنجره‌ها، عدم رعایت حریم خصوصی است که استفاده از این نوع پنجره‌ها برای ساختمان‌هایی که در فضای شهری است و همسایگان بسیار در نزدیکی هم قرار دارند نیاز به تحلیل و تفکر هوشمندانه و خلاقانه بیشتری دارد.

اهمیت به محیط زیست

در بسیاری از سبک‌های معماری به بهره‌وری انرژی و استفاده از عناصر پایدار اهمیت ویژه‌ای داده می‌شود که معماری معاصر نیز در این دسته قرار می‌گیرد با این تفاوت که ملاحظات زیستی از ویژگی‌های ضروری معماری معاصر جهان است. از روش‌هایی همچون گرمایش زمین گرمایی، پمپ‌های حرارتی، سلول فوتوولتاییک و … با هدف تولید گرما با روش‌های جدید و بهینه استفاده می‌شود. در ساخت آپارتمان‌ها سعی می‌شود که ادغامی از خانه و محیط اطراف ایجاد شود تا محیط زیست حفظ شده و علاوه بر آن ساختمان جذابیت‌های خاص خودش را دارا می‌شود. طرفداران محیط زیست، همیشه از طرفداران این سبک از معماری نیز هستند.

معماری سرزنده

برای ارائه تعریف بهتری از معماری معاصر جهان می‌توان گفت تمامی عناصر که حرکت و جذابیت را به معماری هدیه می‌کند، همچون استفاده از آبشارها و جریان‌های حرکتی آب در معماری و یا به کار بردن نورپردازی‌های بیرونی ساختمان و تمامی اجزایی که می‌تواند به ایجاد سرزندگی و روح بخشیدن به بنا کمک کند.

بررسی چند نمونه معماری معاصر جهان

معماری‌های بررسی شده در این بخش با داشتن بودجه‌ای هنگفت توانسته است به بهترین شکل ایده‌های معمار را اجرا کند و ویژگی‌هایی که پیش از این بررسی شد، به بهترین شکل در آن‌ها استفاده شده است.

بررسی معماری معاصر جهان در برج کپیتال گیت

این برج در ابوظبی، امارات متحده عربی ساخته شده است. برجی ۳۵ طبقه که با  طراحی گرد و دایره‌وار جذابیت ویژه‌ای برای خود ایجاد کرده است. در میانه‌ی کپیتال گیت ۱۸ درجه انحنا وجود دارد و به همین دلیل عنوان خمیده‌ترین ساختمان جهان را از آن خود کرده است. کپیتال گیت توسط شرکتی اسکاتلندی با نام RMJM طراحی شده است و ویژگی بارز دیگر آن این است که هیچ دواتاق شبیه به یکدیگر در آن وجود ندارد.

تالار تنریف

تالار تنریف از دیگر معماری‌‌های معاصر جذاب است که داشتن یک فضای منحنی جذابیتی دو چندان به آن بخشیده است، سایه‌بانی منحنی و مدور که انگار در تقابل با جاذبه‌ی کره‌ی زمین است. تمامی این تالار و منحنی‌های حیرت‌انگیزش توسط معماری اسپانیایی با نام سانتیاگو کالاتراوا طراحی شده است.

معماری معاصر جهان در خانه‌ی اپرای سیدنی 

فرم این خانه، شما را به یاد بادبان‌های کشتی عظیم میندازد. با اینکه این اثر معماری در سال ۱۹۷۳ توسط معماری دانمارکی با نام یورن اوتزان ساخته شده است و سال‌های زیادی از افتتاح آن می‌گذرد، اما همچنان جز بهترین‌ها در معماری معاصر جهان است.

استادیوم ملی پکن 

استادیوم ملی پکن که با نام آشیانه پرنده نیز معروف شده است با ترکیبی از خط‌های منحنی و خط‌های مستقیم و داشتن جذابیت بصری فوق‌العاده، بازی‌های المپیک ۲۰۰۸ پکن را برای همگی خاطره‌انگیز کرده است. این اثر هنری توسط شرکتی سوئیسی با نام هرزاگ ودمورون طراحی شده است.

موزه‌ی گوگنهایم 

این بنا با تیتانیوم پوشانده شده است و ویژگی استفاده خلاقانه از مصالح را به خوبی به رخ می‌کشد. این بنای معماری در بیلبائوی اسپانیا و توسط معماری آمریکایی با نام فرانک گهری طراحی شده است.

دیدن نمونه‌هایی جذاب از معماری معاصر جهان، به داشتن درک صحیحی از این سبک از معماری کمک بسیاری می‌کند و نکته قابل توجه این است که فراموش نکنید، در این سبک از معماری هدف ارائه ایده‌هایی جدید است که بنا را با معماری متعارف متفاوت کند. ایجاد فضاها و ساختمان‌هایی که به وضوح شگفت‌زدگی را به مخاطبان هدیه کند.